‘Vlieg vogel vlieg’, dat was een rode draad tijdens Pinksteren in ‘Liefs uit Wassenaar’. Jaap Marinus was te gast. Hij is vernieuwingspredikant in de Geertekerk in Utrecht. Jaap vertelde over zijn kijk op Pinksteren. Tom Mikkers verzorgde de overdenking. Karin Vogelaar zong ‘Inspiratie’. Freek Koster begeleidde haar op de vleugel. Lees hier teksten terug. Wilt u de dienst terugluisteren, neem contact op met de secretaris.

Wekenfeest

Markeerde Pasen het begin van de oogst, het Joodse Wekenfeest – waar wij nu Pinksteren aan danken – was het eigenlijke feest van de eerstelingen van de oogst. Het was als het ware een vervolgfeest. De kenmerkende plechtigheid van het Wekenfeest was het offeren van twee broden van het nieuwe meel in de tempel. Je moet wat van de oogst delen met God was de gedachte. Tijdens de viering van dit wekenfeest speelt ons verhaal zich af. Op deze schenkt God zijn Geest en geeft alles een nieuwe betekenis. De elementen zijn: Wind, vuur en taal. Het is een beetje van Mozes, de brandende braamstruik, een beetje van Elia op de berg Horeb waar God voorbij kwam in de wind. Het is een beetje van Genesis van de toren van Babel. Maar er is ook een beetje van het nieuwe dat eraan komt: het begin van de kerk, mensen die samen geroepen zijn. In het verhaal in Handelingen keert God de betekenis van het oude Wekenfeest om. Het was een feest van geven, het wordt een feest van ontvangen. Nu hadden de drie grote voorjaarsfeesten -Pasen, Pinksteren en Loofhutten-  nog iets gemeenschappelijks, behalve dat het oogstfeesten waren. Men ging hiervoor naar de tempel. Pinksteren verandert dat ook. Mensen hoeven bij dit feest niet op bezoek bij God in de tempel. Ze krijgen de kans niet eens. Het is een beetje als die reclame van het radiostation Veronica jaren geleden: ‘Veronica komt naar je toe deze zomer.’ Met Pinksteren zou dat zijn ‘God komt naar je toe deze zomer’.

Het vrije vogel-feest

Wat is eigenlijk de toepassing van het Pinksterfeest? Met Kerst gaat het erom dat we vrede brengen. Pasen heeft als opdracht dat we ons niet bij de dood neerleggen. Het leven, het licht  overwint. Maar waartoe roept Pinksteren dan eigenlijk op?  Officieel is Pinksteren het begin van de kerk, maar eigenlijk is dat ook een beetje vreemd. Want de kerk is een instituut, begrensd, met regels, functies en hierarchie. Terwijl Pinksteren gaat over een geest die vrij is, die waait waarheen hij wil. Ik vind het onlogisch om te beweren dat Pinksteren gaat over een vrije vogel, en tegelijkertijd volhouden dat Pinksteren de verjaardag is van de  kooi waarin het vogeltje moet wonen. Pinksteren is het eigenlijk het vrije vogel feest; het is een relativering van al onze banden, relaties en verbindingen, van kerk of familie. We zijn allen een.

Geestelijke vrijheid

In dat opzicht is Pinksteren geen feest van instituten en verbanden, maar wat is Pinksteren dan wel? Pinksteren roept op tot communicatie. Het is een appèl aan binnenvetters om zich uit te spreken. Het is een oproep aan extraverten om soms wat beter na te denken voor ze wat zeggen. Het is een oproep om elkaars taal te leren, maar het is ook een aansporing om vooral te spreken in je eigen taal.  Pinksteren laat zien dat communicatie meer nodig heeft Inspiratie gaat eraan vooraf: de adem van de geest.  Die adem is niet aan banden te leggen, is niet af te perken met woorden, of met regels. Gaat Pasen over fysieke vrijheid, de bevrijding van het Joodse volk uit Egypte, het fysieke opstaan uit de dood. Pinksteren gaat over geestelijke vrijheid. Taal, vuur, vlammen en wind drukken dat uit. En er is dat symbool van de vogel die uit de hemel komt als Jezus wordt gedoopt.  Pinksteren kun je dus zien als hét feest van geestelijke vrijheid.

De geest kan niet in quarantaine

Pinksteren leert mij dat niemand de Heilige Geest kan vastleggen of bevelen.  We zijn onbeschut. Onze geest mag ook nooit verplicht in quarantaine.  Zoals Jezus onbeschut in het leven stond, zonder subsidies of gewapende vrienden.  Pinksteren leert mij dat een God die ver weg is en buiten ons staat niet meer aan de orde is. God wil dicht bij plaatsen zijn waar mensen een gemeenschap vormen. Dat wil niet zeggen dat het stuurloos is of richtingloos. Pinksteren gaat om beweging. Zaken niet vastzetten…in zo doen we het eenmaal. Of zo hoort het.  En dat brengt mij bij de toepassing voor Pinksteren. Volgens mij is dat geestelijke souplesse. Gedachtes toelaten en niet afserveren. Dus als u Pinksteren recht wilt doen, laat conventies varen en onderzoek uw eigen starheid en onbeweeglijkheid. Wat is voor u de limit? Vandaag mag u over die eigen grens stappen. Onze ziel is niet bedoeld als vesting. Treedt onbeschut naar buiten met uw gedachten en spreek u zelf uit. Dat levert misschien chaos op, als iedereen dat tegelijkertijd doet. Dat laat het Pinksterverhaal ook zien. Dat geeft helemaal niks want chaos is een noodzakelijke stap in het proces dat we tegenwoordig geestelijke groei zouden noemen.

Het finale feest

Na Pasen en Pinksteren volgt nog het het derde voorjaars feest: het Loofhuttenfeest. Dit feest kent geen christelijk equivalent, omdat christenen geloofden dat dit feest pas vernieuwd zou worden bij de wederkomst van Christus. Dan vieren we het slotfeest en het openingsfeest tegelijkertijd. Misschien denkt u nu; “wat een onzin, dit geloof ik echt niet”. Dat mag. U hoeft dit niet te geloven. Spreek u dan ook vooral uit. Juist vandaag. Vandaag is het Pinksteren, dat gaat precies daarover, dat dat kan. Dat u zich mag uitspreken.  Dat u elke vogel vrij mag laten, op weg naar ons aller bestemming. Vlieg vogel, vlieg …

Vlieg vogel vlieg 

(Jaap Marinus en Tom Mikkers zongen aan het slot van dit programma samen dit lied. Oorspronkelijk heet dit lied: Flyv Fugl, muziek en tekst: Rasmus Seebach, Nederlandse tekst: Tom Mikkers) 

Waar jij heen wil, dat je daar mag gaan

En je mij ook ooit vergeeft

Je onthoudt waar jouw wieg heeft gestaan

En niet terug, maar vooruit leeft

 

Vlieg vogel vlieg

Zo ver je kunt want

Wat hier was gaat voorbij

Vogeltje vlieg, mijn hart kiest jouw kant

Dat is wat ik eigenlijk zei

Wees maar gelukkig

 

Dat tegenover elke koude nacht

Je ook zon en warmte voelt

En als het aankomt op jouw eigen kracht

Jij je dan nooit verlaten voelt

 

Als het jouw beurt is, jij dan opstaat

Nou goed, al ben je wat nerveus

Dat je glimlach nooit verloren gaat

En hé, maak het niet te serieus

 

Dat je schoonheid ziet in elke fout

En van imperfectie houdt

En je nooit vergeet, ook al sta je op de maan.

Dan bel je mij, en ik kom eraan.

 

credits foto: Istvan