Wat is van vitaal belang voor je en waar kies je voor? Wie kiest er vrijwillig voor een slecht betaalde baan, armoede, verborgenheid, of voor een  lange stilte?  Wie kiest ervoor om zich terug te trekken en op een eenzame plaats te bidden, als er nog zoveel dingen te doen zijn. Het heeft iets masochistisch om als antwoord op al deze vragen te zeggen: ik kies voor de minder betaalde baan, voor armoede, voor afzondering, en voor het stille gebed.  Misschien ook wel omdat we elkaar wijs maken dat juist vreugde vinden in succes, populariteit en aanzien. En vaak geloven we dat ook nog. We geloven de vrolijke gezichten van mensen die op tv enorme geldprijzen winnen, we geloven de filmsterren die hun grote huizen met veel dedain laten zien aan de kijker, we geloven de galapremières en de boekenbals en filmfestivals ondanks het feit dat mensen die in dat alles zelf het middelpunt zijn soms ook structureel neerslachtig en depressief zijn. We geloofden het allemaal.

Beelden en berichten

Niet de onzichtbare hand van God maar een onzichtbaar virus roept ons nu bij de les. We moeten opnieuw kiezen. Of beter gezegd: onze keuzes even opschorten. Een tijd van wachten is begonnen. Dat wachten gaat gepaard met beelden en berichten die anders zijn. Ikonische beelden: Dat beeld van een eenzame paus die in de regen over het Sint Pietersplein wandelt.

En dan zijn er berichten. Een bericht in mijn brievenbus van een restaurant dat net begonnen is, en nu maaltijden bezorgt in de hoop zo nog wat inkomsten te genereren. Of van een heel andere orde. Iemand stuurde me een linkje naar een artikel waarin uit de doeken werd gedaan dat Corona ook een heilige is, in 160 kwam ze om het leven. Onduidelijk is of ze Corona met een c of Korona met een k heette of gewoon Stefanie. Onzeker is ook of ze nu uit Egypte of uit Syrië kwam. De heilige Corona wordt vooral geëerd door houthakkers omdat ze om het leven kwam door bomen. Ze werd vastgebonden aan twee tot de grond neergebogen palmbomen die vervolgens zijn losgelaten zodat ze uiteenscheurde. Dat soort berichten bereiken me.

Wat is echt belangrijk?

Hoe ongelijksoortig ook, al die berichten wijzen  naar één vraag die steeds weer terugkeert: Wat is echt belangrijk in het leven?  Waar kies ik nu voor en wat is eigenlijk het heilig vuur dat brandende gehouden moet worden? Het gekke is dat het gesprek hierover door deze crisis aan de oppervlakte komt. Waartoe en waarvoor doen we het eigenlijk?  En daar zit bij de mensen die ik nu spreek vaak een hele persoonlijke kant aan. Als er ooit aan het begin van ons leven een uitnodiging klonk om jouw leven vorm te geven zoals het echt is bedoeld, hoe ver ben je dan echt gekomen? Wat telt?  Wat heb je echt bereikt?

Nu ligt het voor de hand, en in het protestantisme zijn we daar ook goed in om zeggen: Wij mensen hebben nog niets bereikt. We schieten altijd tekort. En in deze dagen hoef je niet meer gelovig te zijn om de mensheid een uitbrander te geven.  Kijk maar waartoe menselijk handelen heeft geleid, hoor ik nu soms om me heen. Het klopt dat we falen. Maar dat is niet het hele verhaal. Er is ook een wenkende hand, een goede richting.

Vitaal

Er is één woordje in het bijzonder dat me in deze dagen steeds weer bij de les roept: dat is het woord vitaal. Vitaal betekent levenskracht en van levensbelang. In die laatste betekenis komt dat woord voorbij. Van levensbelang. Wat is van vitaal belang voor jou?  Vitale beroepen zijn van levensbelang. Onderwijs, de zorg, de verpleging. Maar vitaliteit is niet alleen voorbehouden aan verpleegkundigen en onderwijzers.

Vitaliteit is een opdracht voor ons allemaal. Allereerst door onze  levenskracht te beschermen, afstand te houden en het virus geen kans geven. Maar vitaliteit is meer dan dat dat alleen. Vitaliteit betekent ook  weer ontdekken wat van levensbelang is. Dat levert het huiswerk op om al die beelden en berichten niet te snel weer weg te wimpelen maar ze bij je laten wonen. Die eenzame paus die bidt, de inspanning van  heilige Corona…kom er maar even bij. het foldertje van dat noodlijdende restaurant om eten te bestellen niet verscheuren maar bewaren voor later in de week. We hebben ineens  alle tijd voor het zoeken van vitale antwoorden.

Vorige week overleed Liesbeth List. ‘Heb het leven lief en wees niet bang’ was haar ode aan het leven. Wees niet bang. Het lijkt of we in deze tijd niets meer te kiezen hebben, maar het tegenovergesteld is waar. De keuzes die we nu maken zijn van vitaal belang.

Tom Mikkers

Column uit ‘Liefs uit Wassenaar’, zondag 29 maart 2020

Credits Foto: Zimbia